Artvin İli İçerisinde Bulunan Borçka-Karagöl Tabiat Parkı’nın Rekreasyonel Taşıma Kapasitesinin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi


Özet Görüntüleme: 28 / PDF İndirme: 14

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.17223143

Anahtar Kelimeler:

Korunan Alanlar, Taşıma Kapasitesi, Rekreasyonel Taşıma Kapasitesi, Borçka Tabiat Parkı, Artvin

Özet

Her geçen gün korunan alanlar üzerinde artan rekreasyonel faaliyetlerde artış ve bu artışa bağlı olarak doğal ve kültürel alanlarda oluşan tahribatlar bir sorun haline gelmiştir. Bu amaçla bu alanların kullanımına belli sınırlamalar getirilmesi gerekliliği ile taşıma kapasitesi kavramı gündemde yer almaya başlamıştır. En basit haliyle taşıma kapasitesi, bir ekosistemin en yüksek düzeyde kabul edebileceği popülasyon düzeyidir. Diğer bir deyişle, hassas alan olan korunan alanlarda doğal ve kültürel kaynaklara zarar vermeden koruma-kullanma dengesine dikkat edilerek turizm faaliyetlerinin yapılabilmesinde tercih edilen önemli bir stratejik planlama aracıdır. Bu amaçla, bu çalışmada Artvin ilindeki rekreasyon faaliyetleri kapsamında istifade edilen ve korunan alan olarak kullanılan Borçka-Karagöl Tabiat Parkı’nın 2017-2021 yılları arasındaki taşıma kapasitesi belirlenmiştir. Sonucunda, günümüzdeki mevcut durumların aşılmasına yönelik öneriler geliştirilmiştir. Bu kapsamda 2017-2021 yıllarında Artvin Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü (DKMP) tarafından elde edilen ziyaretçi sayılarından istifade edilmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda belirtilen yıllar arasında dahi Artvin ilinden sadece Borçka-Karagöl Tabiat Parkı’ndan turizm amaçlı istifade etme oranında yaklaşık 6.5 kat kadarlık bir fazlalık olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla, kişilerin doğal kaynaklara olan talebinin artması paralelinde çevresel tahribatlarda da artışın yaşanmasına zemin hazırlamaktadır. Bu nedenle, ilgili kurum ve kuruluşların planlı çalışmaları ve desteğiyle kişilerin bilinçlendirilmesi çalışmalarına ağırlık vermesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

İndirmeler

İndirme verileri henüz mevcut değil.

Referanslar

Alagöz, G. and Güneş, E. (2019). Sustainable Tourism Indicators and Carrying Capacity in Limiting Tourism Activities. Türkay O, Çalık İ (Editor) Sustainable Tourism Indicator Development and Measurement Approach. (357-383), Ankara: Detay Publishing.

Aydın, İ.Z. Öztürk, A. & Demirci A. (2017). Defining of criteria and indicators of sustainable ecotourism management for protected areas of our country. TURAR Turizm ve Araştırma Dergisi, 6(2), 73-94.

Buckley, R. (1999). An ecological perspective on carrying capacity. Annals of Tourism Research. 26 (3), 705-708.

Borrie, W.T. Freimund, W.A. and Davenport, M.A. (2002). Winter visitors to Yellowstone National Park: their value orientations and support for management actions. Human Ecology Review. 9, 41–48.

Caner, A.M. (2018). Determination of the physical and social carrying capacity of Erzincan Girlevik Waterfall (Master's Thesis). Atatürk University Institute of Science and Technology, Erzurum.

Ceballos-Lascuráin, H. (1996). Tourism, ecotourism and protected areas: the state of nature-based tourism around the world and guidelines for ıts development. IUCN, Gland, Switzerland, and Cambridge, UK. 301 s.

Chen, J. (2014). Research on the ecological tourism carrying capacity of Pudacuo National Park in Shangri-la, Yunnan Province. Forestry Economics, (3), 112-117.

Cifuentes, M. (1992). Determinacion de Capacidad de Carga Turistica en Areas Protegidas, CATIE, Turrialba, Costa Rica.

Erdemir, B. (2018). Physical and psychological carrying capacity analysis of destinations within the scope of sustainable tourism: The Case of Pamukkale Hierapolis Ruins (Master's Thesis). Balıkesir University Institute of Social Sciences, Balıkesir.

Göktuğ, T.H. Yıldız, N.D. Demir, M. and Bulut, Y. (2013). The formation-development and modeling process of carrying capacity theory in national parks. Journal of the Faculty of Agriculture. 44 (2), 195-206.

Göktuğ, T.H. and Arpa, N.Y. (2016). A method approach for determining recreational carrying capacity within the scope of boat tours: The Case of Beyşehir Lake National Park. Kahramanmaraş Sütçü İmam University Journal of Natural Sciences, 9 (1), 15-27.

Huang, X. and Wang, M.J. (2020). A preliminary exploration of the index system for ecological tourism environment capacity in national parks. Forestry Construction, (1), 1–9.

Işık, E.E. Ersöz, N.D. and Ersoy, M. (2022). Identification of environmental issues and investigation of physical carrying capacity in Uludağ National Park. Presented at the 3rd International Mountain and Ecology Congress Within the Framework of Sustainable Development (MEDESU2022), Trabzon.

Jenkins, J. and Pigram, J. (2005). Outdoor Recreation Management. London: Routledge.

Killen, R.E. (2023). Balancing Conservation and Enjoyment: A Case Study of Sustainable Tourism in Yellowstone National Park (Senior Theses). University of South Carolina, Columbia, SC, ABD.

Leung, Y.F. Spenceley, A. Hvenegaard, G. and Buckley, R. (2018). Tourism and visitor management in protected areas: guidelines for sustainability. Best Practice Protected Area Guidelines Series, No. 27, Gland, Switzerland: IUCN. xii + 120 pp.

Long, C. Lu, S. Chang, J. Zhu, J. Chen, L. (2022). Tourism environmental carrying capacity review, hotspot, issue, and prospect. Intertional Journal of Environmental Research and Public Health, 19 (24), 16663.

Manning, R.E. and Lawson, S.R. (2002). Carrying capacity as “informed judgment”: the values of science and the science of values. Environmental Management, 30 (2), 157-168.

Official Gazette (2024), National Parks Law, Retrieved from (https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.2873.pdf), on (22.07.2024)

Pak, M. and Türker, M.F. (2004). Estimation of the economic value of recreational use of forest resources using contingent valuation method: The Case of Kapıçam Forest Recreation Area. KSU Journal of Science and Engineering, 7(1), 59-65.

Papageorgiou, K. and Brotherton, I. (1999). A management planning framework based on ecological, perceptual and economic carrying capacity: the case study of Vikos-Aoos National Park, Greece. Journal of Envirοnmental Management, 56, 271-284.

Pavón, R.S. Baca, C.A.G. Arcos, L.A. and García, B.A.Q. (2017). Capacidad de carga turística y aprovechamiento sustentable de Áreas Naturales Protegidas. CIENCIA ergo-sum, 24(2), 164–172.

Risteski, M. Kocevski, J. and Arnaudov, K. (2012). Spatial planning and sustainable tourism as basis for developing competitive tourist destinations. Procediasocial And Behavioral Sciences, 44 (2012), 375-386.

Sayan, S. and Ortaçeşme, V. (2005). The concept of recreational carrying capacity and determination of carrying capacity in protected natural areas, Protected Natural Areas Symposium, Süleyman Demirel University, September 8-10, 495-503, Isparta.

Shelby, B. and Heberlein, T.A. (1984). A conceptual framework for carrying capacity determination. Leisure Sciences, 6, 433-445.

Tarrant, M.A. and English, D.B. (1996). A crowding-based model of social carrying capacity: applications for whitewater boating use. Journal of Leisure Research, 28 (3), 155.

URL-1.Retrieved from (https://iucn.org/our-work/topic/effective-protected-areas), on (23.09.25).

URL-2, Retrieved from (https://bolge12.tarimorman.gov.tr/Menu/24/Milli-Parklar), on (12.04.2025).

URL-3, Retrieved from (https://ekotaban.tarimorman.gov.tr/alan/339), on (12.04.2025).

Xiao, H. (2024). Study on ecotourism environmental carrying capacity in Wuyishan National Park. International Journal of Geoheritage and Park, 12, 649-659.

Yayınlanmış

2025-09-30

Nasıl Atıf Yapılır

Yılmaz, İnci Z., & Aydemir, Y. (2025). Artvin İli İçerisinde Bulunan Borçka-Karagöl Tabiat Parkı’nın Rekreasyonel Taşıma Kapasitesinin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi. Journal of Recreation and Tourism Research, 12(3), 1–14. https://doi.org/10.5281/zenodo.17223143

Sayı

Bölüm

Araştırma Makalesi